حفاظت الکتریکی توسط فیوز ها و کلید های محافظ جان

به اقداماتی که باید انجام داد تا خطرات ناشی از جریان برق باعث صدمه زدن به اشخاص و دستگاه ها های الکتریکی نگردد حفاظت الکتریکی میگویند.

 

حفاظت اشخاص :

برق گرفتگی یک تحریک ناگهانی و اتفاقی سیستم عصبی بدن بر اثر عبور جریان الکتریکی است و به عبارتی دیگر عبور جریان از بدن را برق گرفتگی میگویند. برق گرفتگی در اشخاص زمانی بوجو می اید که شخص در مسیر عبور جریان قرار گیرد.

تحقیقات نشان میدهد که پنجاه درصد از برق گرفتگی ها در اثر تماس مستقم با سیم حامل برق در حمام استخر ، حیاط ، زیر زمین ، پارک ها یا مکان های مرطوب بوده که جریان برق مستقیما از بدن افراد عبور کرده است . بقیه برق گرفتگی ها به علت فرسودگی سیم ها  و عایق نبودن صحیح دستگاه های برقی صنعتی و خانگی و سیم کشی های غلط اتفاق افتاده است.

در صورت اتصال یک سیم به بدنه فلزی دستگاه ولتاژی بین بدنه دستگاه و زمین بوجود می آید . حال اگر شخص بدنه دستگاه را لمس کند . بین محل تماس بدن و ولتاژی به وجود می آید . که اگر مقدارش از ۶۵ ولت بیشتر باید خطرناک است . هم چنین جریان خطرناک برای انسان ۰٫۰۵ آمپر است . مقاومت بدن انسان حدود ۱۳۰۰ تا ۳۰۰۰ اهم است.

 

انواع حفاظت الکتریکی :

حفاظت سیم ها و کابل ها : وقتی برای مدت زمانی از سیم ها جریان بیش از حد طبیعی و و یا در مدت زمان بسیار کمی جریان بسیار شدیدی عبور کند ، سیم ها گرم میشوند. این گرما بیش از حد باعث صدمه دیدن عایق سیم ها میشود و میتواند باعث اتش سوزی و خسارت زیادی به تاسیسات الکتریکیشود . برای حفاظت سیم میتوان از رله و فیوز ها استفاده کرد.

 
 

  

 

 

فیوز :

در همه تاسیسات الکتریکی برای جلوگیری از صدمه دیدن و معیوب شدن وسایل و نیز برای قطع کردن دستگاه معیوب از شبکه برق ، از فیوز استفاده میشود . این وسیله باید طوری انتخاب شود که صدمه ای به سیم ها و تاسیسات الکتریکی برسد، مدار را قطع کند .

فیوز ها از نظر زمان قطع به دو نوع کند کار و تند کار تقسیم میشوند:

الف ) فیوز تندکار : این فیوز ها در کوتاه ترین زمان برق مصرف کننده را قطع میکنند . به همین دلیل در مصارف روشنایی استفاده میشوند.

ب ) فیوز کندکار : زمان قطع فیوز نسبت به فیوز تند کار بیشتر است و برای راه اندازی موتور های الکتریکی استفاده میشود. زیرا موتور ها در حالت راه اندازی جریان زیادی میکشند و پس از از آن به حالت عادی بر میگردند.

حفاظت مصرف کننده ها و دستگاه های الکتریکی :

مصرف کننده ها و دستگاه های الکتریکی باید در مقابل خطاهای احتمالی از قبیل اتصال کوتاه و جریان اضافه ، حفاظت شوند . برای حفاظت از این دستگاه ها معمولا قبل از مصرف کننده از فیوز و رله های حرارتی طوری استفاده شود که در صورت بروز خطا . مصرف کننده به طور کلی از برق جدا شود. کلیدی که میتوان در هر دو نوع حفاظت اتصال کوتاه و اضافه بار انجام داد کلید محافظ موتور نام دارد.

 
 
 
 
 

 

حفاظت توسط کلید محافظ جان (FI) :

اساس کار این کلید بر پایه اختلاف جریان بین سیم های رفت و برگشت یک دستگاه الکتریکی است . در صورت کار عادی یک دستگاه . اختلاف جریانی بین سیم های رفت و برگشت وجود نخواهد داشت . اما در صورتی که دستگاه اتصال به بدنه پیدا کند اختلاف جریانی بین سیم های رفت و برگشت بوجود میآید که میدان مغناطیسی ایجاد میکند و به رله فرمان میدهد تا مدار را قطع نماید.

این وسیله به اندازه ای حساس است که میتواند جریان نشتی کوچک را که باعث عملکرد فیوز نمیشد ولی میتواند برای شروع اتش سوزی یا برق گرفتگی کافی باشد. حس نماید و منبع متغزیه را در چند دهم یا صدم ثانیه قطع کند.